Een van de mooie dingen van boer zijn vindt Bert Schothorst dat hij elke morgen klokslag half acht met zijn hele gezin kan ontbijten. ‘Ik ga eerst de stal in en om half acht schuiven we met elkaar aan tafel. Een mooi en waardevol begin van de dag.’
V.l.n.r. Bert, Dewi, Angelique, Truus, Bennie en Job Schothorst. Op de foto ontbreekt tweede zoon Jucce.
Familie Schothorst stelt bedrijf bovenop stuwwal graag open voor recreant
‘Brug slaan tussen boer en burger’
Hij wil graag wat vertellen over zijn bedrijf aan de Postweg, in de groene zuidelijke rand van Berghuizen. Want Bert Schothorst (50) slaat in een tijd dat veel boeren het met de steeds ingewikkelder wordende regelgeving zwaar te verduren hebben, graag een brug tussen boer en burger. Al was het om begrip te kweken. Voor hem is het nog steeds een prachtig bestaan, bezig zijn met levende have, trachtend zijn veestapel telkens op een hoger niveau te krijgen. ‘Als ik hier een mooie vaars zie, is dat je bekroning.’
Maar toch: deze ochtend gaat het bij de koffie in de keuken eerst en vooral over al die regeltjes en controles, waar de gemiddelde boer doorgaans moe van wordt. En soms moedeloos. De stikstofproblematiek, de mestadministratie, grondmonsters, het melkquotum, teveel om op te noemen. ‘Het liefst zou ik de hele dag doen wat mijn vader, zoon Job en de stagiaires hier op de boerderij doen. Voeren, vegen, op de trekker, gras maaien. Het eigenlijke boerenwerk. Maar helaas slokt de administratie veel van mijn tijd op.’
Ze zijn allemaal aangeschoven voor de koffie. Opa Bennie Schothorst en zijn vrouw Truus (beiden 80), kleinzoon Job (20), kleindochter Dewi (15) en Bert zelf. Zijn vrouw Angelique (48) runt in de bedrijfswoning een pedicurepraktijk en is bezig met een cliënt. Tweede zoon Jucce (17) is er deze morgen niet bij. Hij zit op het praktijkonderwijs en gaat volgend jaar naar het ROC. Bennie Schothorst kent doorpratend over de ingewikkelde tijden van nu nog hele andere tijden. ‘Natuurlijk registreerde je de koeien. Maar zo ingewikkeld als het nu is, nee, dat heb ik in mijn tijd nooit meegemaakt.’
De familie Schothorst boerde in Hasselo, maar moest daar in 1972 wijken voor de stadsuitbreiding van Hengelo. De nieuwe wijk Hasseler Es rukte steeds verder op richting Deurningen. De gemeente hielp niet met het vinden van een ander bedrijf. Bennie over die tijd: ‘We zijn zelf rond gaan rijden. Vroegen her en der of er wat te koop was. Via een tip kwamen we hier bij Het Haerman. De familie Hendriksen had geen opvolging en wilde wel verkopen.’
Vanuit Zuid-Berghuizen gezien ligt de boerderij van de familie Schothorst in de verte, omgeven door grazige weiden. Dronefoto: Alex Gosen.
Zo ging het ook. Er kwam een complete volksverhuizing op gang. Met de trekker en platte wagen werden eindeloos veel ritjes gemaakt tussen de vertrouwde en de nieuwe woonplek om alles over te brengen. De plek waar ze sindsdien wonen is bijzonder, want de boerderij ligt bovenop de Twentse stuwwal. Met een lange toegangsweg vanaf de Postweg. Maar ook vanuit Zuid-Berghuizen kun je er via een sterk hellende weg komen.
Vanaf het erf zie je rondom groene, grazige weiden en verderop overal de bosrand. Aan de ene zijde de groene rand langs het Lossers Voetpad. Aan de oostkant de statige rand van Boerskotten. Eerst Bennie Schothorst en nu zoon Bert hebben hun eigen draai gegeven aan het bedrijf. Bedrijfsgebouwen, het erf en de weiden zien er verzorgd uit. Waarbij moeder Truus van haar zoon een welgemeend compliment krijgt. ‘Moeder veegt en veegt en houdt buiten alles schoon en netjes. Zij is hier de plasbaas.’
Bert Schothorst wist al vanaf zijn vierde dat hij boer wilde worden. En zo weet zoon Job, die het AOC in Almelo heeft afgerond, ook al heel lang dat hij op den duur in de voetsporen van zijn vader wil treden. Job is zzp’er en werkt op de boerderij, maar ook bij loonwerkers en een tuinder. Tot 2011 was er een maatschap; dat jaar nam Bert de boerderij over en deed zijn vader een stapje terug. En dat was best bijzonder, want Bert heeft nog een broer en een zus, Marc en Ellen. ‘Als zij hun kindsdeel hadden opgeëist, hadden we de boerderij moeten verkopen. Maar ze gunden me het. En daar ben ik ze eeuwig dankbaar voor.’
Bij de boerderij hoort 38 hectare eigen grond. Er wordt bijna 22 hectare bij gehuurd, wat verder van huis. Bert Schothorst volgt als moderne boer cursussen, leest zijn vakliteratuur en laat adviseurs komen als hij dat nodig acht. ‘Op dit moment denken we na over het verbouwen van Sorghum. Ook wel kafferkoren genoemd. Het kan een goed alternatief zijn voor maïs als voedergewas en het is beter bestand tegen periodes van droogte. Men zegt dat Sorghum tien tot vijftien procent meer eiwit kan opleveren dan maïs. Misschien gaan we daar volgend jaar mee experimenteren.´ En zo denken de drie generaties Schothorst die dagelijks samen aan het werk zijn op de boerderij, ook na over stokslabonen, die zich om de maïs kronkelen en zo een flinke extra voedingswaarde voor het vee zouden kunnen opleveren.
Het gewas Sorghum, mogelijk alternatief voor maïs.
Over leven en werk op de boerderij vertelt Bert graag iets aan anderen. Aan een scoutingclub bijvoorbeeld. ´Al was het om die kinderen heel concreet te laten zien dat melk niet uit een pak komt, maar uit de koe.´ Hij verzorgt over zijn werk en passie met evenveel plezier een lezing voor de leden van de Kiwani´s, de Oldenzaalse serviceclub waar hij als enige boer lid van is. Overigens valt de boerderij onder De Lutte, gemeente Losser. ´Maar´, vertelt Bert, ´wij zijn volledig aangewezen op Oldenzaal en voelen ons sterk verbonden met Zuid Berghuizen.´ Als jongen van tien, elf jaar meldde hij zich daar met broer Marc ook bij de voetbalclub. Maar dat avontuur duurde kort. Lachend: ‘ Veel talent hadden we niet en bij mij was de liefde voor de koeien beduidend groter dan de liefde voor de bal.´ Maar uit de wijk haalde hij wel zijn vrouw Angelique, die werd geboren aan de Spechtstraat. Zij is lid van de serviceclub Innerwheel.
Terwijl Truus Schothorst met fotograaf Riet Vos door de wei naar het Mariakapelletje aan het Lossers Voetpad wandelt – een plekje waar ze naar eigen zeggen heel graag komt – vertelt Bert op het ruime erf nog iets over de unieke woonplek. ‘Kijk’, wijst hij naar de kant van de Postweg, ‘het regenwater die kant op watert af op De Dinkel. En die kant’, gaat de vinger de kant van Zuid-Berghuizen op, ‘watert af op het riviertje De Regge.’ Waarmee maar gezegd is dat de families Schothorst sr. en jr. hier bovenop de stuwwal letterlijk en figuurlijk hoog en droog zitten.
Truus Schothorst wandelt graag even door de wei naar het nabijgelegen Mariakapelletje aan het Lossers Voetpad.
Een ondernemend stel als Bert en Angelique Schothorst zit niet stil. De bedrijfsvoering vergt continue aandacht en vernieuwing en verandering spelen daarin een rol. Want de toko moet hoe dan ook blijven draaien. In dat kader denken ze aan de bouw van twee boerderijlodges in een gebouw dat in de plaats komt van twee te slopen schuurtjes. Binnen de regeling Vrijkomende Agrarische Bebouwing hebben ze daar inmiddels toestemming voor. Het ontwerp past mooi in de natuurlijke omgeving en bij de andere erfbebouwing
Dit karakteristieke gebouw voor twee boerderijlodges moet komen op de plek van twee oude schuurtjes.
Nog in het stadium van onderhandeling is het plan voor maximaal 25 camperplaatsen. Daar is veel behoefte aan. ‘Wij willen ons erf wel openstellen voor deze recreanten. Niet alleen zorgen we zo voor nieuwe, economische dragers. Maar we geven mensen ook de kans kennis te maken met het boerenleven en daarmee slaan we weer een brug. Dat vinden we niet alleen mooi, maar ook belangrijk. En wat meespeelt is dat we graag met mensen omgaan.’ Dochter Dewi vertrekt naar het ROC in Hengelo. Moeder Angelique drinkt een kop koffie met haar pedicurecliënt. Opa Bennie stapt op de grasmachine en Bert en zoon Job schieten hun overalls weer aan. Op zijn meerkleurige dienstfiets trapt Bert Schothorst naar de stal. ‘De afstanden zijn hier zo groot dat zo’n fiets geen overbodige luxe is.’
